v3.0 943 Text n-06_dva-chuma 3.900 dva_chuma.001 Ситi маˀ. Ситi маˀ. Sʼiti maɁ. Sʼiti maɁ. Sʼiti maɁ. sʼiti maɁ два .NOM чум .NOM two .NOM tent .NOM sʼiti -∅ maɁ -∅ два -[NOM] чум -[NOM] two -[NOM] tent -[NOM] num -n.case n -n.case Два чума. 6.037 dva_chuma.002 Сиӡи матəны нилытыгəй ситi нумəəгəй. Сиӡи матəны нилытыгəй ситi нумəəгəй. Sʼiði matənɨ nʼilɨtɨgəj sʼiti numəəgəj. Sʼiði matənɨ nʼilɨtɨgəj sʼiti numəəgəj. Sʼiði matənɨ nʼilɨtɨgəj sʼiti numəəgəj. sʼiði ma -tənɨ nʼilɨ -tɨ -gəj sʼiti numə -ə -gəj два .GEN чум -LOC жить -PRAES -3DU.S два .NOM парень -ADJ -NOM.DU two .GEN tent -LOC live -PRAES -3DU.S two .NOM young.man -ADJ -NOM.DU sʼiti - maɁ -ntənu nʼilɨ -ntu -kəj sʼiti -∅ numə -ə -kəj два -[GEN] чум -LOC жить -PRAES -3DU.S два -[NOM] парень -ADJ -NOM.DU two -[GEN] tent -LOC live -PRAES -3DU.S two -[NOM] young.man -ADJ -NOM.DU num -n.case n -n.case v -v.tense -v.pn num -n.case n -n.deriv.adj -n.case-number В двух чумах живут два парня. Серафима Мудимеевна: матəну. И так правильно. 14.013 dva_chuma.003 Бəнсəгəй тəичуˀ немыбтыˀиаичи. Бəнсəгəй тəичуˀ немыбтыˀиаичи. Bənsəgəj təitʼuɁ nʼemɨbtɨɁi͡aitʼi. Bənsəgəj təitʼuɁ nʼemɨbtɨɁi͡aitʼi. Bənsəgəj təitʼuɁ nʼemɨbtɨɁɨ͡aitʼi. bənsə -gəj təi -tʼu -Ɂ nʼemɨ -btɨ -Ɂɨ͡ai -tʼi весь -NOM.DU иметься -PRAES -3PL.S жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.3DU all -NOM.DU be.available -PRAES -3PL.S wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.3DU bənsə -kəj təij -ntu -Ɂ nʼemɨ -btə -Ɂa -ti весь -NOM.DU иметься -PRAES -3PL.S жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.3DU all -NOM.DU be.available -PRAES -3PL.S wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.3DU adj -n.case-number v -v.tense -v.pn n -adj.deriv -n.deriv -n.case-poss У обоих есть жены. Вероятно, фраза не согласована: ожидался бы генитив bənsəgiɁ. 18.163 dva_chuma.004 Ӈуˀəляаˀ нюəчи, ниныбтыˀыаˀ нюəчи. Ӈуˀəляаˀ нюəчи, ниныбтыˀыаˀ нюəчи. ŊuɁəlʼaaɁ nʼüətʼi, nʼinɨbtɨɁɨ͡aɁ nʼüətʼi. ŊuɁəlʼaaɁ nʼüətʼi, nʼinɨbtɨɁɨ͡aɁ nʼüətʼi. ŊuɁəlʼaaɁ nʼüətʼi, nʼinɨbtɨɁɨ͡aɁ nʼüətʼi. ŋuɁə -lʼaa -Ɂ nʼüə -tʼi nʼinɨ -btɨ -Ɂɨ͡a -Ɂ nʼüə -tʼi один -LIM -NOM.PL ребенок -NOM.PL.3SG старший.брат -SUPERLAT -AUGM -NOM.PL ребенок -NOM.PL.3SG one -LIM -NOM.PL child -NOM.PL.3SG elder.brother -SUPERLAT -AUGM -NOM.PL child -NOM.PL.3SG ŋuɁəiɁ -raa -Ɂ nʼüə -tʼü nʼinɨ -btə -Ɂa -Ɂ nʼüə -tʼü один -LIM -NOM.PL ребенок -NOM.PL.3SG старший.брат -SUPERLAT -AUGM -NOM.PL ребенок -NOM.PL.3SG one -LIM -NOM.PL child -NOM.PL.3SG elder.brother -SUPERLAT -AUGM -NOM.PL child -NOM.PL.3SG num -cl -n.number n -n.case-poss n -adj.deriv -n.deriv -n.number n -n.case-poss По одному ребенку, первые дети. При расшифровке было сказано nʼüəti. Заменено на nʼüətʼi. 21.620 dva_chuma.005 Хонi хӱə исюə ибаху. Хонi хӱə исюə ибаху. Honi hüə isʼüə ibahu. Honi hüə isʼüə ibahu. Honi hüə isʼüə ibahu. honi hüə i -sʼüə i -bahu голод год .NOM быть -PRAET .3SG.S быть -RENARR .3SG.S hunger year .NOM be -PRAET .3SG.S be -RENARR .3SG.S honi hüə -∅ ij -suə -∅ ij -haŋhu -∅ голод год -[NOM] быть -PRAET -[3SG.S] быть -RENARR -[3SG.S] hunger year -[NOM] be -PRAET -[3SG.S] be -RENARR -[3SG.S] n n -n.case v -v.tense -v.pn v -v.mood -v.pn Голодный год, говорят, был. 25.231 dva_chuma.006 Тахариаиˀ тəгəй нумайкаˀагəй дялаˀ талу басукəтугəй. Тахариаиˀ тəгəй нумайкаˀагəй дялаˀ талу басукəтугəй. Tahari͡aiɁ təgəj numajkaɁagəj dʼalaɁ talu basukətugəj. Tahari͡aiɁ təgəj numajkaɁagəj dʼalaɁ talu basukətugəj. Tahari͡aiɁ təgəj numajkaɁagəj dʼalaɁ taluɁ basukətugəj. tahari͡aiɁ tə -gəj numajkaɁa -gəj dʼala -Ɂ talu -Ɂ basu -kə -tu -gəj теперь тот -NOM.DU парень -NOM.DU день -GEN.PL каждый -GEN.PL охотиться -ITER -PRAES -3DU.S now that -NOM.DU young.man -NOM.DU day -GEN.PL every -GEN.PL hunt -ITER -PRAES -3DU.S tahari͡aiɁ tə -kəj numajkaɁa -kəj dʼalɨ -Ɂ talu -Ɂ basu -kə -ntu -kəj теперь тот -NOM.DU парень -NOM.DU день -GEN.PL каждый -GEN.PL охотиться -ITER -PRAES -3DU.S now that -NOM.DU young.man -NOM.DU day -GEN.PL every -GEN.PL hunt -ITER -PRAES -3DU.S adv pr -n.case-number n -n.case-number n -n.case adj -n.case v -v.deriv -v.tense -v.pn На записи в слове taluɁ смычки не слышно, но она была дана при расшифровке. Эти парни изо дня в день ходят на охоту. 31.911 dva_chuma.007 /// Басучебӱнӱндi маагəльче нигəтыгəй котəˀ. Басучебӱнӱндi маагəльче нигəтыгəй котəˀ. Basutʼəbünündi maagəlʼtʼə nʼigətɨgəj kotəɁ. /// Basutʼəbünündi maagəlʼtʼə nʼigətɨgəj kotəɁ. /// Basutʼəbünündi maagəlʼtʼə nʼigətɨgəj kotəɁ. /// basu -tʼə -bünü -ndi maa -gəlʼtʼə nʼi -gə -tɨ -gəj kotə -Ɂ /// охотиться -EMPH1 -CONDFUT -3DU что -EMPH2 .ACC NEG -ITER -PRAES -3DU.S добывать -CN /// hunt -EMPH1 -CONDFUT -3DU what -EMPH2 .ACC NEG -ITER -PRAES -3DU.S bag -CN /// basu -tʼə -hüɁnü -nti maa -kəlʼitʼə - nʼi -kə -ntu -kəj kotə -Ɂ /// охотиться -EMPH1 -CONDFUT -3DU что -EMPH2 -[ACC] NEG -ITER -PRAES -3DU.S добывать -CN /// hunt -EMPH1 -CONDFUT -3DU what -EMPH2 -[ACC] NEG -ITER -PRAES -3DU.S bag -CN ll v -cl -v.nf -n.poss pr -cl -n.case v -v.deriv -v.tense -v.pn v -v.cn Хоть охотятся, но ничего не добывают. 37.532 dva_chuma.008 Ӈонəиˀ туйкəтугəй, маагəльче нисы коӡуˀ, бабиˀ дяӈгуˀ, кəхыˀ дяӈгуˀ, нёмугəльчеˀ маагəльчеˀ дяӈгуˀ. Ӈонəиˀ туйкəтугəй, маагəльче нисы коӡуˀ, бабиˀ дяӈгуˀ, кəхыˀ дяӈгуˀ, нёмугəльчеˀ маагəльчеˀ дяӈгуˀ. ŊonəiɁ tujkətugəj, maagəlʼtʼə nʼisɨ koðuɁ, babiɁ dʼaŋguɁ, kəhɨɁ dʼaŋguɁ, nʼomugəlʼtʼəɁ maagəlʼtʼəɁ dʼaŋguɁ. ŊonəiɁ tujkətugəj, maagəlʼtʼə nʼisɨ koðuɁ, babiɁ dʼaŋguɁ, kəhɨɁ dʼaŋguɁ, nʼomugəlʼtʼəɁ maagəlʼtʼəɁ dʼaŋguɁ. ŊonəiɁ tujkətugəj, maagəlʼtʼə nʼisɨ koðuɁ, babiɁ dʼaŋguɁ, ŋonəi -Ɂ tuj -kə -tu -gəj maa -gəlʼtʼə nʼi -sɨ koðu -Ɂ babi -Ɂ dʼaŋgu -Ɂ еще.один -GEN.PL прийти -ITER -PRAES -3DU.S что -EMPH2 .ACC NEG -INF убить -CN дикий.олень -NOM.PL нет -3PL.S one.more -GEN.PL come -ITER -PRAES -3DU.S what -EMPH2 .ACC NEG -INF kill -CN reindeer -NOM.PL absent -3PL.S ŋonəə -Ɂ tuj -kə -ntu -kəj maa -kəlʼitʼə - nʼi -sa kotu -Ɂ bahi -Ɂ dʼaŋku -Ɂ еще.один -GEN.PL прийти -ITER -PRAES -3DU.S что -EMPH2 -[ACC] NEG -INF убить -CN дикий.олень -NOM.PL нет -3PL.S one.more -GEN.PL come -ITER -PRAES -3DU.S what -EMPH2 -[ACC] NEG -INF kill -CN reindeer -NOM.PL absent -3PL.S adj -n.case v -v.deriv -v.tense -v.pn pr -cl -n.case v -v.inf v -v.cn n -n.number vn -v.pn kəhɨɁ dʼaŋguɁ, nʼomugəlʼtʼəɁ maagəlʼtʼəɁ dʼaŋguɁ. kəhɨ -Ɂ dʼaŋgu -Ɂ nʼomu -gəlʼtʼə -Ɂ maa -gəlʼtʼə -Ɂ dʼaŋgu -Ɂ куропатка -NOM.PL нет -3PL.S заяц -EMPH2 -NOM.PL что -EMPH2 -NOM.PL нет -3PL.S partridge -NOM.PL absent -3PL.S hare -EMPH2 -NOM.PL what -EMPH2 -NOM.PL absent -3PL.S kəhɨ -Ɂ dʼaŋku -Ɂ nʼomu -kəlʼitʼə -Ɂ maa -kəlʼitʼə -Ɂ dʼaŋku -Ɂ куропатка -NOM.PL нет -3PL.S заяц -EMPH2 -NOM.PL что -EMPH2 -NOM.PL нет -3PL.S partridge -NOM.PL absent -3PL.S hare -EMPH2 -NOM.PL what -EMPH2 -NOM.PL absent -3PL.S n -n.number vn -v.pn n -cl -n.number pr -cl -n.number vn -v.pn Опять приходят, ничего не добыв, оленей нету, куропаток нету, даже зайцев нету. 46.114 dva_chuma.009 Тə, каӈгӱчекӱəны ӈонəиˀ бииˀиаиндi басудя. Тə, каӈгӱчекӱəны ӈонəиˀ бииˀиаиндi басудя. Tə, kaŋgütʼəküənɨ ŋonəiɁ biiɁi͡aindi basudʼa. Tə, kaŋgütʼəküənɨ ŋonəiɁ biiɁi͡aindi basudʼa. Tə, kaŋgütʼəküənɨ ŋonəiɁ biiɁi͡aindi basudʼa. tə kaŋgü -tʼə -küə -nɨ ŋonəi -Ɂ bii -Ɂi͡ai -ndi basu -dʼa ну когда -EMPH1 -то1 -LOCADV еще.один -GEN.PL уйти -PF -3DU.R охотиться -INF well when -EMPH1 -CL1 -LOCADV one.more -GEN.PL go.away -PF -3DU.R hunt -INF tə kaŋkə -tʼə -küə -nu ŋonəə -Ɂ biu -Ɂə -nti basu -sa ну когда -EMPH1 -то1 -LOCADV еще.один -GEN.PL уйти -PF -3DU.R охотиться -INF well when -EMPH1 -CL1 -LOCADV one.more -GEN.PL go.away -PF -3DU.R hunt -INF interj pr -cl -cl -adv.case adj -n.case v -v.tense -v.pn v -v.inf Когда-то опять уехали охотиться. 49.962 dva_chuma.010 Ныкəичи коукəтугəй матiтi. Ныкəичи коукəтугəй матiтi. Nɨkəitʼi koukətugəj matiti. Nɨkəitʼi koukətugəj matiti. Nɨkəitʼi koukətugəj matiti. nɨ -kə -itʼi kou -kə tu -gəj ma -ti -ti женщина -DU -NOM.PL.3SG оставить .Vc -ITER -PRAES -3DU.S чум -LAT.PL -3DU woman -DU -NOM.PL.3SG leave .Vc -ITER -PRAES -3DU.S tent -LAT.PL -3DU nɨ -kəj -tʼü koi - -kə -ntu -kəj maɁ -ntiɁ -nti женщина -DU -NOM.PL.3SG оставить -[Vc] -ITER -PRAES -3DU.S чум -LAT.PL -3DU woman -DU -NOM.PL.3SG leave -[Vc] -ITER -PRAES -3DU.S tent -LAT.PL -3DU n -n.number -n.case-poss v -deriv -v.deriv -v.tense -v.pn n -n.case -n.poss Жены остались дома. 53.722 dva_chuma.011 Нятi дя матӱӡӱгəтугəй. Нятi дя матӱӡӱгəтугəй. Nʼati dʼa matüðügətugəj. Nʼati dʼa matüðügətugəj. Nʼati dʼa matüðügətugəj. nʼa -ti dʼa mat -ü -ðü -gə -tu -gəj друг -GEN.3DU ALL чум -Vu -TR -ITER -PRAES -3DU.S friend -GEN.3DU ALL tent -Vu -TR -ITER -PRAES -3DU.S nʼa -nti dʼa maɁ -u -tu -kə -ntu -kəj друг -GEN.3DU ALL чум -Vu -TR -ITER -PRAES -3DU.S friend -GEN.3DU ALL tent -Vu -TR -ITER -PRAES -3DU.S n -n.case-poss pp n -n.deriv.v -v.deriv -v.deriv -v.tense -v.pn Друг к другу в гости ходят. 58.154 dva_chuma.012 Ӈуˀəиˀ ны, ӈамиай, конаˀа нянту дя матӱӡӱся. Ӈуˀəиˀ ны, ӈамиай, конаˀа нянту дя матӱӡӱся. ŊuɁəiɁ nɨ, ŋami͡aj, konaɁa nʼantu dʼa matüðüsʼa. ŊuɁəiɁ nɨ, ŋami͡aj, konaɁa nʼantu dʼa matüðüsʼa. ŊuɁəiɁ nɨ, ŋami͡aj, konaɁa nʼantu dʼa matüðüsʼa. ŋuɁəiɁ nɨ ŋami͡aj kona -Ɂa nʼa -ntu dʼa mat -ü -ðü -sʼa один .NOM женщина .NOM другой .NOM пойти -PF .3SG.S друг -GEN.3SG ALL чум -Vu -TR -INF one .NOM woman .NOM other .NOM go -PF .3SG.S friend -GEN.3SG ALL tent -Vu -TR -INF ŋuɁəiɁ -∅ nɨ -∅ ŋami͡aj -∅ konɨ -Ɂə -∅ nʼa -ntu dʼa maɁ -u -tu -sa один -[NOM] женщина -[NOM] другой -[NOM] пойти -PF -[3SG.S] друг -GEN.3SG ALL чум -Vu -TR -INF one -[NOM] woman -[NOM] other -[NOM] go -PF -[3SG.S] friend -GEN.3SG ALL tent -Vu -TR -INF num -n.case n -n.case adj -n.case v -v.tense -v.pn n -n.case-poss pp n -n.deriv.v -v.deriv -v.inf Одна женщина, другая, пошла в гости к соседке. 63.577 dva_chuma.013 Куˀ ӈануə хисирибтiатыˀ, ӈануə хебтынычи нягитəгəту немтəӡəтыə мантə. Куˀ ӈануə хисирибтiатыˀ, ӈануə хебтынычи нягитəгəту немтəӡəтыə мантə. KuɁ ŋanuə hisʼiribti͡atɨɁ, ŋanuə hebtɨnɨtʼi nʼagitəgətu nʼemtəðətɨə mantə. KuɁ ŋanuə hisʼiribti͡atɨɁ, ŋanuə hebtɨnɨtʼi nʼagitəgətu nʼemtəðətɨə mantə. KuɁ ŋanuə hisʼiribti͡atɨɁ, ŋanuə hebtɨnɨtʼi nʼagitəgətu kuɁ ŋanuə hisʼiribti͡a -tɨ -Ɂ ŋanuə hebtɨn -ɨtʼi nʼagi -tə -gə tu совсем настоящий улыбаться.D -PRAES -3SG.R настоящий губа -ACC.PL.3SG вытереть -IMPF -ITER -PRAES .3SG.S entirely real smile.D -PRAES -3SG.R real lip -ACC.PL.3SG wipe -IMPF -ITER -PRAES .3SG.S kuɁ ŋanuə hisʼiribti͡a -ntu -Ɂ ŋanuə hebtɨⁿ -tʼü nʼaki -ntə -kə -ntu -∅ совсем настоящий улыбаться.D -PRAES -3SG.R настоящий губа -ACC.PL.3SG вытереть -IMPF -ITER -PRAES -[3SG.S] entirely real smile.D -PRAES -3SG.R real lip -ACC.PL.3SG wipe -IMPF -ITER -PRAES -[3SG.S] adv adj v -v.tense -v.pn adj n -n.case-poss v -v.deriv -v.deriv -v.tense -v.pn nʼemtəðətɨə mantə. nʼemtəðə -tɨə mantə быть.жирным??? -PTPRAES .GEN как be.fat??? -PTPRAES .GEN as nʼemtətə -ntuə - mantə быть.жирным??? -PTPRAES -[GEN] как be.fat??? -PTPRAES -[GEN] as v -v.nf -n.case pp Хорошо улыбается, губы протирает, как будто что-то жирное ела. 73.096 dva_chuma.014 Ӈамиай мунунту: «Каӡиау, маадя тəнiˀиайӈуӈ? Ӈамиай мунунту: «Каӡиау, маадя тəнiˀиайӈуӈ? Ŋami͡aj mununtu: «Kaði͡au, maadʼa təniɁi͡ajŋuŋ? Ŋami͡aj mununtu: «Kaði͡au, maadʼa təniɁi͡ajŋuŋ? Ŋami͡aj mununtu: «Kaði͡au, maadʼa təniɁi͡ajŋuŋ? ŋami͡aj munu -ntu kaði͡au maadʼa təniɁi͡a -j -ŋu -ŋ другой .NOM говорить -PRAES .3SG.S Excl почему так -быть -INTERR -2SG.S other .NOM say -PRAES .3SG.S Excl why so -be -INTERR -2SG.S ŋami͡aj -∅ munu -ntu -∅ kaði͡au maadʼa təniɁi͡a -ij -ŋu -ŋ другой -[NOM] говорить -PRAES -[3SG.S] Excl почему так -быть -INTERR -2SG.S other -[NOM] say -PRAES -[3SG.S] Excl why so -be -INTERR -2SG.S adj -n.case v -v.tense -v.pn interj pr adv -v -v.mood -v.pn Другая говорит: «Что с тобой? 75.517 dva_chuma.015 Маагӱəӡəмтə ӈəӡиˀəӈ? Маагӱəӡəмтə ӈəӡиˀəӈ? Maagüəðəmtə ŋəðiɁəŋ? Maagüəðəmtə ŋəðiɁəŋ? Maagüəðəmtə ŋəðiɁəŋ? maa -güə -ðə -mtə ŋəði -Ɂə -ŋ что -то1 -DEST -ACC.2SG найти -PF -2SG.S what -CL1 -DEST -ACC.2SG find -PF -2SG.S maa -küə -tə -mtə ŋətə -Ɂə -ŋ что -то1 -DEST -ACC.2SG найти -PF -2SG.S what -CL1 -DEST -ACC.2SG find -PF -2SG.S pr -cl -n.affix -n.case-poss v -v.tense -v.pn Что-то ты нашла? 78.069 dva_chuma.016 Маадя əхы тəəсеӡə маагəльчегитə няагəиˀ иӈуӈ?» Маадя əхы тəəсеӡə маагəльчегитə няагəиˀ иӈуӈ?» Maadʼa əhɨ təəsʼəðə maagəlʼtʼəgitə nʼaagəiɁ iŋuŋ?» Maadʼa əhɨ təəsʼəðə maagəlʼtʼəgitə nʼaagəiɁ iŋuŋ?» Maadʼa əhɨ təəsʼəðə maagəlʼtʼəgitə nʼaagəiɁ iŋuŋ?» maadʼa əhɨ təəsʼəðə maa -gəlʼtʼə -gitə nʼaagəi -Ɂ i -ŋu -ŋ почему разве совсем что -EMPH2 -ABL.PL хороший -GEN.PL быть -INTERR -2SG.S why perhaps totally what -EMPH2 -ABL.PL good -GEN.PL be -INTERR -2SG.S maadʼa əhɨ təəsʼətə maa -kəlʼitʼə -kitə nʼaakəə -Ɂ ij -ŋu -ŋ почему разве совсем что -EMPH2 -ABL.PL хороший -GEN.PL быть -INTERR -2SG.S why perhaps totally what -EMPH2 -ABL.PL good -GEN.PL be -INTERR -2SG.S pr vadv adv pr -cl -n.case adj -n.case v -v.mood -v.pn Почему ты так себя ведешь?» (почему тебе так хорошо?) 82.397 dva_chuma.017 «Əəˀ, маа ӈуəлы əхы, мəнə əмəнiə нюəмə хуатiдюəмə». «Əəˀ, маа ӈуəлы əхы, мəнə əмəнiə нюəмə хуатiдюəмə». «ƏəɁ, maa ŋuəlɨ əhɨ, mənə əməniə nʼüəmə hu͡atidʼüəmə». «ƏəɁ, maa ŋuəlɨ əhɨ, mənə əməniə nʼüəmə hu͡atidʼüəmə». «ƏəɁ, maa ŋuəlɨ əhɨ, mənə əməniə nʼüəmə hu͡atidʼüəmə». əəɁ maa ŋuəlɨ əhɨ mənə əmə -ni -ə nʼüə -mə hu͡ati -dʼüə -mə да что конечно разве я этот -LOCPRON -ADJ .ACC ребенок -ACC.1SG сварить -PRAET -1SG.O yes what certainly perhaps I this -LOCPRON -ADJ .ACC child -ACC.1SG boil -PRAET -1SG.O əəɁ maa ŋuəlɨ əhɨ mənə əmə -ni -ə - nʼüə -mə hu͡ati -suə -mə да что конечно разве я этот -LOCPRON -ADJ -[ACC] ребенок -ACC.1SG сварить -PRAET -1SG.O yes what certainly perhaps I this -LOCPRON -ADJ -[ACC] child -ACC.1SG boil -PRAET -1SG.O ptcl pr adv vadv pr pr -pr.case -n.deriv.adj -n.case n -n.case-poss v -v.tense -v.pn «Ну конечно, я ребнка своего сварила (на котел)». 91.209 dva_chuma.018 Ӈамиай мунунту: «Хиəмəу, маадя тыӈгӱмӱнтə тəнiˀиайӈуӈ? Ӈамиай мунунту: «Хиəмəу, маадя тыӈгӱмӱнтə тəнiˀиайӈуӈ? Ŋami͡aj mununtu: «Hiəməu, maadʼa tɨŋgümüntə təniɁi͡ajŋuŋ? Ŋami͡aj mununtu: «Hiəməu, maadʼa tɨŋgümüntə təniɁi͡ajŋuŋ? Ŋami͡aj mununtu: «Hiəməu, maadʼa tɨŋgümüntə təniɁi͡ajŋuŋ? ŋami͡aj munu -ntu hiəmə -u maadʼa tɨŋ -gümü -ntə təniɁi͡a -j -ŋu -ŋ другой .NOM говорить -PRAES .3SG.S Excl -EXCL почему 2 -то2 -2SG так -быть -INTERR -2SG.S other .NOM say -PRAES .3SG.S Excl -EXCL why 2 -CL2 -2SG so -be -INTERR -2SG.S ŋami͡aj -∅ munu -ntu -∅ hiəmə -əu maadʼa tɨŋ -kümü -ntə təniɁi͡a -ij -ŋu -ŋ другой -[NOM] говорить -PRAES -[3SG.S] Excl -EXCL почему 2 -то2 -2SG так -быть -INTERR -2SG.S other -[NOM] say -PRAES -[3SG.S] Excl -EXCL why 2 -CL2 -2SG so -be -INTERR -2SG.S adj -n.case v -v.tense -v.pn interj -cl pr pr -cl -n.poss adv -v -v.mood -v.pn Другая говорит: «Что ж ты так? 96.274 dva_chuma.019 Тəəсеӡə нəӈхəмəны конаˀаӈ тəˀ. Тəəсеӡə нəӈхəмəны конаˀаӈ тəˀ. Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁaŋ təɁ. Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁaŋ təɁ. Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁaŋ təɁ. təəsʼəðə nəŋhə -mənɨ kona -Ɂa -ŋ təɁ совсем плохой -PROL пойти -PF -2SG.S ведь totally bad -PROL go -PF -2SG.S you.know təəsʼətə nəŋhə -mənu konɨ -Ɂə -ŋ təɁ совсем плохой -PROL пойти -PF -2SG.S ведь totally bad -PROL go -PF -2SG.S you.know adv adj -n.case v -v.tense -v.pn ptcl О, совсем плохо ты сделала. 99.009 dva_chuma.020 Кунiˀиа исюӡəӈ каӈгӱчиˀ бəйкаˀатə туйхӱˀ?» Кунiˀиа исюӡəӈ каӈгӱчиˀ бəйкаˀатə туйхӱˀ?» KuniɁi͡a isʼüðəŋ kaŋgütʼiɁ bəjkaɁatə tujhüɁ?» KuniɁi͡a isʼüðəŋ kaŋgütʼiɁ bəjkaɁatə tujhüɁ?» KuniɁi͡a isʼüðəŋ kaŋgütʼiɁ bəjkaɁatə tujhüɁ?» kuniɁi͡a i -sʼüðə -ŋ kaŋgü -tʼi -Ɂ bəjkaɁa -tə tuj -hüɁ как быть -FUT -2SG.S когда -EMPH1 -GEN.PL старик -GEN.2SG прийти -COND how be -FUT -2SG.S when -EMPH1 -GEN.PL old.man -GEN.2SG come -COND kuniɁi͡a ij -Ɂsutə -ŋ kaŋkə -tʼə -Ɂ bəjkaɁa -ntə tuj -hüɁ как быть -FUT -2SG.S когда -EMPH1 -GEN.PL старик -GEN.2SG прийти -COND how be -FUT -2SG.S when -EMPH1 -GEN.PL old.man -GEN.2SG come -COND pr v -v.tense -v.pn pr -cl -n.case n -n.case-poss v -v.nf Как ты будешь, когда когда-нибудь муж приедет?» 103.986 dva_chuma.021 «Тə, сылиаӡə, кунiˀиаичиˀ икуəм. «Тə, сылиаӡə, кунiˀиаичиˀ икуəм. «Tə, sɨlʼiaðə, kuniɁi͡aitʼiɁ ikuəm. «Tə, sɨlʼiaðə, kuniɁi͡aitʼiɁ ikuəm. «Tə, sɨlʼiaðə, kuniɁi͡aitʼiɁ ikuəm. tə sɨlʼiaðə kuniɁi͡ai -tʼi -Ɂ i -kuə -m ну не.знаю как -EMPH1 -GEN.PLбыть -IMPFUT -1SG.S well I.do.not.know how -EMPH1 -GEN.PLbe -IMPFUT -1SG.S tə sɨlʼiatə kuniɁi͡a -tʼə -Ɂ ij -kuə -m ну не.знаю как -EMPH1 -GEN.PLбыть -IMPFUT -1SG.S well I.do.not.know how -EMPH1 -GEN.PLbe -IMPFUT -1SG.S interj advv pr -cl -n.casev -v.mood -v.pn «Ну не знаю, как-нибудь буду. 106.842 dva_chuma.022 Тəтыичу канəйлю кичеӡəəмəны, /кичеӡəə бəигəльче/ кичеӡəə бəимəны ӈəмнантутумуˀ. Тəтыичу канəйлю кичеӡəəмəны, кичеӡəə бəимəны ӈəмнантутумуˀ. Tətɨitʼü kanəjlʼü kitʼəðəəmənɨ, kitʼəðəə bəimənɨ ŋəmnantutumuɁ. Tətɨitʼü kanəjlʼü kitʼəðəəmənɨ, /kitʼəðəə bəi/ kitʼəðəə bəimənɨ ŋəmnantutumuɁ. Tətɨitʼü kanəjlʼü kitʼəðəəmənɨ, /kitʼəðəə bəi/ kitʼəðəə bəimənɨ ŋəmnantutumuɁ. tətɨ -i -tʼü kanə -jlʼü kitʼəðəə -mənɨ /kitʼəðəə /// kitʼəðəə bəi -mənɨ ŋəm -nantu tu -muɁ тот -быть -PRAES .3SG.S сколько -INDEF3 месяц -PROL /месяц .GEN /// месяц .GEN срок -PROL съесть -VOL -PRAES -1PL.S/O that -be -PRAES .3SG.S how.many -INDEF3 month -PROL /month .GEN /// month .GEN period -PROL eat.up -VOL -PRAES -1PL.S/O tə -ij -ntu -∅ kanə -lʼü kitʼətəə -mənu /kitʼətəə - /// kitʼətəə - bəi -mənu ŋəm -nantu -ntu -muɁ тот -быть -PRAES -[3SG.S] сколько -INDEF3 месяц -PROL /месяц -[GEN] /// месяц -[GEN] срок -PROL съесть -VOL -PRAES -1PL.S/O that -be -PRAES -[3SG.S] how.many -INDEF3 month -PROL /month -[GEN] /// month -[GEN] period -PROL eat.up -VOL -PRAES -1PL.S/O pr -v -v.tense -v.pn pr -cl n -n.case /n -n.case ll/ n -n.case advn -n.case v -v.deriv -v.tense -v.pn Аж несколько месяцев, вернее, месяц, голодные сидим. 115.356 dva_chuma.023 Мəнə тəəсеӡə тəˀ ӈəмнамсуəм». Мəнə тəəсеӡə тəˀ ӈəмнамсуəм». Mənə təəsʼəðə təɁ ŋəmnamsuəm». Mənə təəsʼəðə təɁ ŋəmnamsuəm». Mənə təəsʼəðə təɁ ŋəmnamsuəm». mənə təəsʼəðə təɁ ŋəmna -m -suə -m я совсем ведь быть.голодным -Vm -PRAET -1SG.S I totally you.know be.hungry -Vm -PRAET -1SG.S mənə təəsʼətə təɁ ŋəmna -m -suə -m я совсем ведь быть.голодным -Vm -PRAET -1SG.S I totally you.know be.hungry -Vm -PRAET -1SG.S pr adv ptcl v -deriv.v -v.tense -v.pn Я совсем проголодалась. 118.189 dva_chuma.024 Ӈамиай мунунту: «Тəу, тə нəмбəӈ тəˀ». Ӈамиай мунунту: «Тəу, тə нəмбəӈ тəˀ». Ŋami͡aj mununtu: «Təu, tə nəmbəŋ təɁ». Ŋami͡aj mununtu: «Təu, tə nəmbəŋ təɁ». Ŋami͡aj mununtu: «Təu, tə nəmbəŋ təɁ». ŋami͡aj munu -ntu tə -u tə nəmbə -ŋ təɁ другой .NOM говорить -PRAES .3SG.S ну -EXCL ну плохой -2SG.S ведь other .NOM say -PRAES .3SG.S well -EXCL well bad -2SG.S you.know ŋami͡aj -∅ munu -ntu -∅ tə -əu tə nəŋhə -ŋ təɁ другой -[NOM] говорить -PRAES -[3SG.S] ну -EXCL ну плохой -2SG.S ведь other -[NOM] say -PRAES -[3SG.S] well -EXCL well bad -2SG.S you.know adj -n.case v -v.tense -v.pn interj -cl interj adj -v.pn ptcl Другая говорит: «Оу, совсем ты плохая». 121.341 dva_chuma.025 «Тə тəнə тəбтə тəнiˀиа ӈуəˀ» — мунунту нюəмту хуатӱдюəдеə. «Тə тəнə тəбтə тəнiˀиа ӈуəˀ» — мунунту нюəмту хуатӱдюəдеə. «Tə tənə təbtə təniɁi͡a ŋuəɁ» — mununtu nʼüəmtu hu͡atüdʼüədʼəə. «Tə tənə təbtə təniɁi͡a ŋuəɁ» — mununtu nʼüəmtu hu͡atüdʼüədʼəə. «Tə tənə təbtə təniɁi͡a ŋuəɁ» — mununtu nʼüəmtu hu͡atüdʼüədʼəə. tə tənə təbtə təniɁi͡a ŋuə -Ɂ — munu -ntu nʼüə -mtu hu͡atü -dʼüədʼəə ну ты тоже так быть -IMP.2SG.S — говорить -PRAES .3SG.S ребенок -ACC.3SG сварить -PTPRAET .NOM well you.Sg also so be -IMP.2SG.S — say -PRAES .3SG.S child -ACC.3SG boil -PTPRAET .NOM tə tənə təbtə təniɁi͡a ij -Ɂ — munu -ntu -∅ nʼüə -mtu hu͡ati -suədʼəə -∅ ну ты тоже так быть -IMP.2SG.S — говорить -PRAES -[3SG.S] ребенок -ACC.3SG сварить -PTPRAET -[NOM] well you.Sg also so be -IMP.2SG.S — say -PRAES -[3SG.S] child -ACC.3SG boil -PTPRAET -[NOM] interj pr adv adv v -v.mood n/a v -v.tense -v.pn n -n.case-poss v -v.nf -n.case «Ты тоже так сделай» — говорит та, которая сварила ребенка. 126.525 dva_chuma.026 «Туəˀ, мəнə нисыӡəм тəнiˀиа ӈуəˀ. «Туəˀ, мəнə нисыӡəм тəнiˀиа ӈуəˀ. «TuəɁ, mənə nʼisɨðəm təniɁi͡a ŋuəɁ. «TuəɁ, mənə nʼisɨðəm təniɁi͡a ŋuəɁ. «TuəɁ, mənə nʼisɨðəm təniɁi͡a ŋuəɁ. tuə -Ɂ mənə nʼi -sɨðə -m təniɁi͡a ŋuə -Ɂ быть.не.нужным -IMP.2SG.S я NEG -FUT -1SG.S так быть -CN be.not.needed -IMP.2SG.S I NEG -FUT -1SG.S so be -CN toj -Ɂ mənə nʼi -Ɂsutə -m təniɁi͡a ij -Ɂ быть.не.нужным -IMP.2SG.S я NEG -FUT -1SG.S так быть -CN be.not.needed -IMP.2SG.S I NEG -FUT -1SG.S so be -CN v -v.mood pr v -v.tense -v.pn adv v -v.cn «Нет, я не буду так делать. 130.565 dva_chuma.027 Маадя тəнiˀиайчеӈум?» Маадя тəнiˀиайчеӈум?» Maadʼa təniɁi͡ajtʼəŋum?» Maadʼa təniɁi͡ajtʼəŋum?» Maadʼa təniɁi͡ajtʼəŋum?» maadʼa təniɁi͡a -j -tʼə -ŋu -m почему так -быть -FUT -INTERR -1SG.S why so -be -FUT -INTERR -1SG.S maadʼa təniɁi͡a -ij -ntə -ŋu -m почему так -быть -FUT -INTERR -1SG.S why so -be -FUT -INTERR -1SG.S pr adv -v -v.tense -v.mood -v.pn Почему так буду делать? 132.818 dva_chuma.028 Тə тəтi тахариаиˀ ӈамиай бииˀиа мату дя. Тə тəтi тахариаиˀ ӈамиай бииˀиа мату дя. Tə təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj biiɁi͡a matu dʼa. Tə təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj biiɁi͡a matu dʼa. Tə təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj biiɁi͡a matu dʼa. tə təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj bii -Ɂi͡a ma -tu dʼa ну тот .NOM теперь другой .NOM уйти -PF .3SG.S чум -GEN.3SG ALL well that .NOM now other .NOM go.away -PF .3SG.S tent -GEN.3SG ALL tə tə -∅ tahari͡aiɁ ŋami͡aj -∅ biu -Ɂə -∅ maɁ -ntu dʼa ну тот -[NOM] теперь другой -[NOM] уйти -PF -[3SG.S] чум -GEN.3SG ALL well that -[NOM] now other -[NOM] go.away -PF -[3SG.S] tent -GEN.3SG ALL interj pr -n.case adv adj -n.case v -v.tense -v.pn n -n.case-poss pp Вторая ушла домой к себе. 136.875 dva_chuma.029 Тəны матiнiндi игəтугəй. Тəны матiнiндi игəтугəй. Tənɨ matinindi igətugəj. Tənɨ matinindi igətugəj. Tənɨ matinindi igətugəj. tənɨ ma -tini -ndi i -gə -tu -gəj там чум -LOC.PL -GEN.3DU быть -ITER -PRAES -3DU.S there tent -LOC.PL -GEN.3DU be -ITER -PRAES -3DU.S tənɨ maɁ -ntinu -nti ij -kə -ntu -kəj там чум -LOC.PL -GEN.3DU быть -ITER -PRAES -3DU.S there tent -LOC.PL -GEN.3DU be -ITER -PRAES -3DU.S pr n -n.case -n.case-poss v -v.deriv -v.tense -v.pn Так они по домам сидят. 139.292 dva_chuma.030 Каӈгӱчекӱəну тахариаиˀ тууˀəˀ бəйкаˀичи. Каӈгӱчекӱəну тахариаиˀ тууˀəˀ бəйкаˀичи. Kaŋgütʼəküənu tahari͡aiɁ tuuɁəɁ bəjkaɁitʼi. Kaŋgütʼəküənu tahari͡aiɁ tuuɁəɁ bəjkaɁitʼi. Kaŋgütʼəküənu tahari͡aiɁ tuuɁəɁ bəjkaɁitʼi. kaŋgü -tʼə -küə -nu tahari͡aiɁ tuu -Ɂə -Ɂ bəjkaɁi -tʼi когда -EMPH1 -то1 -LOCADV теперь прийти -PF -3PL.S муж -NOM.3DU when -EMPH1 -CL1 -LOCADV now come -PF -3PL.S husband -NOM.3DU kaŋkə -tʼə -küə -nu tahari͡aiɁ tuj -Ɂə -Ɂ bəjkaɁa -ti когда -EMPH1 -то1 -LOCADV теперь прийти -PF -3PL.S муж -NOM.3DU when -EMPH1 -CL1 -LOCADV now come -PF -3PL.S husband -NOM.3DU pr -cl -cl -adv.case adv v -v.tense -v.pn n -n.case-poss Когда-то приехали их мужья. 143.035 dva_chuma.031 Бəнсəгəй котубатугəй бабий. Бəнсəгəй котубатугəй бабий. Bənsəgəj kotubatugəj babij. Bənsəgəj kotubatugəj babij. Bənsəgəj kotubatugəj babij. bənsə -gəj kotu -batu -gəj babi -j весь -NOM.DU убить -INFER -3DU.S дикий.олень -ACC.PL all -NOM.DU kill -INFER -3DU.S reindeer -ACC.PL bənsə -kəj kotu -hatu -kəj bahi -j весь -NOM.DU убить -INFER -3DU.S дикий.олень -ACC.PL all -NOM.DU kill -INFER -3DU.S reindeer -ACC.PL adj -n.case-number v -v.mood -v.pn n -n.case Оба добыли, оказывается, оленей. 146.053 dva_chuma.032 Бабий котудя, ӈамиай ӈуолы əхы, няагəиˀ ичуə ны, туучу чинiˀə, ӈəмсачу ӈəмситəгəту. Бабий котудя, ӈамиай ӈуолы əхы, няагəиˀ ичуə ны, туучу чинiˀə, ӈəмсачу ӈəмситəгəту. Babij kotudʼa, ŋami͡aj ŋuolɨ əhɨ, nʼaagəiɁ itʼuə nɨ, tuutʼu tʼiniɁə, ŋəmsatʼu ŋəmsʼitəgətu. Babij kotudʼa, ŋami͡aj ŋuolɨ əhɨ, nʼaagəiɁ itʼuə nɨ, tuutʼu tʼiniɁə, ŋəmsatʼu ŋəmsʼitəgətu. Babij kotudʼa, ŋami͡aj ŋuolɨ əhɨ, nʼaagəiɁ itʼuə nɨ, tuutʼu babi -j kotu -dʼa ŋami͡aj ŋuolɨ əhɨ nʼaagəi -Ɂ i -tʼuə nɨ tuu -tʼu дикий.олень -ACC.PL убить -INF другой .NOM конечно разве хороший -GEN.PL быть -PTPRAES женщина .NOM огонь -ACC.PL.3SG reindeer -ACC.PL kill -INF other .NOM certainly perhaps good -GEN.PL be -PTPRAES woman .NOM fire -ACC.PL.3SG bahi -j kotu -sa ŋami͡aj -∅ ŋuolɨ əhɨ nʼaakəə -Ɂ ij -ntuə nɨ -∅ tuj -tʼu дикий.олень -ACC.PL убить -INF другой -[NOM] конечно разве хороший -GEN.PL быть -PTPRAES женщина -[NOM] огонь -ACC.PL.3SG reindeer -ACC.PL kill -INF other -[NOM] certainly perhaps good -GEN.PL be -PTPRAES woman -[NOM] fire -ACC.PL.3SG n -n.case v -v.inf adj -n.case adv vadv adj -n.case v -v.nf n -n.case n -n.case-poss tʼiniɁə, ŋəmsatʼu ŋəmsʼitəgətu. tʼini -Ɂə ŋəmsa -tʼu ŋəmsʼi -tə -gə tu затопить -PF .3SG.S еда -ACC.PL.3SG разделать -IMPF -ITER -PRAES .3SG.S make.fire -PF .3SG.S food -ACC.PL.3SG cut -IMPF -ITER -PRAES .3SG.S tʼini -Ɂə -∅ ŋəmsu -tʼu ŋəmsʼi -ntə -kə -ntu -∅ затопить -PF -[3SG.S] еда -ACC.PL.3SG разделать -IMPF -ITER -PRAES -[3SG.S] make.fire -PF -[3SG.S] food -ACC.PL.3SG cut -IMPF -ITER -PRAES -[3SG.S] v -v.tense -v.pn n -n.case-poss v -v.deriv -v.deriv -v.tense -v.pn Убив оленей, хорошая женщина огонь разожгла, мясо разделывать стала. 155.237 dva_chuma.033 Ӈамиай мунумунучу: «Мəнə əмəнiə немыбтыˀыамə маадя ниӈы бəндi ӈонсыгəльчеˀ?» Ӈамиай мунумунучу: «Мəнə əмəнiə немыбтыˀыамə маадя ниӈы бəндi ӈонсыгəльчеˀ?» Ŋami͡aj munumunutʼü: «Mənə əməniə nʼemɨbtɨɁɨ͡amə maadʼa nʼiŋɨ bəndi ŋonsɨgəlʼtʼəɁ?» Ŋami͡aj munumunutʼü: «Mənə əməniə nʼemɨbtɨɁɨ͡amə maadʼa nʼiŋɨ bəndi ŋonsɨgəlʼtʼəɁ?» Ŋami͡aj munumunutʼü: «Mənə əməniə nʼemɨbtɨɁɨ͡amə maadʼa nʼiŋɨ ŋami͡aj munu -munu -tʼü mənə əmə -ni -ə nʼemɨ -btɨ -Ɂɨ͡a -mə maadʼa nʼi -ŋɨ другой .NOM говорить -AUD -3SG я этот -LOCPRON -ADJ жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.1SG почему NEG -INTERR .3SG.S other .NOM say -AUD -3SG I this -LOCPRON -ADJ wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.1SG why NEG -INTERR .3SG.S ŋami͡aj -∅ munu -munuj -tu mənə əmə -ni -ə nʼemɨ -btə -Ɂa -mə maadʼa nʼi -ŋu -∅ другой -[NOM] говорить -AUD -3SG я этот -LOCPRON -ADJ жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.1SG почему NEG -INTERR -[3SG.S] other -[NOM] say -AUD -3SG I this -LOCPRON -ADJ wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.1SG why NEG -INTERR -[3SG.S] adj -n.case v -v.nf -n.poss pr pr -pr.case -n.deriv.adj n -adj.deriv -n.deriv -n.case-poss pr v -v.mood -v.pn bəndi ŋonsɨgəlʼtʼəɁ?» bəndi ŋonsɨ -gəlʼtʼə -Ɂ снаружи .LATADV выйти -EMPH2 -CN outside .LATADV go.out -EMPH2 -CN bənti - ŋonsɨ -kəlʼitʼə -Ɂ снаружи -[LATADV] выйти -EMPH2 -CN outside -[LATADV] go.out -EMPH2 -CN pp -adv.case v -cl -v.cn Другой говорит: «Моя жена почему на улицу не выходит?» 160.124 dva_chuma.034 Сюарту ны мунунту: «Тəтiрə нəӈхəмəны конаˀау. Сюарту ны мунунту: «Тəтiрə нəӈхəмəны конаˀау. Sʼüartu nɨ mununtu: «Tətirə nəŋhəmənɨ konaɁau. Sʼüartu nɨ mununtu: «Tətirə nəŋhəmənɨ konaɁau. Sʼüartu nɨ mununtu: «Tətirə nəŋhəmənɨ konaɁau. sʼüar -tu nɨ munu -ntu təti -rə nəŋhə -mənɨ kona -Ɂa -u друг -GEN.3SG женщина .NOM говорить -PRAES .3SG.S тот -NOM.2SG плохой -PROL пойти -PF .3SG.S -EXCL friend -GEN.3SG woman .NOM say -PRAES .3SG.S that -NOM.2SG bad -PROL go -PF .3SG.S -EXCL sʼüar -ntu nɨ -∅ munu -ntu -∅ tə -rə nəŋhə -mənu konɨ -Ɂə -∅ -əu друг -GEN.3SG женщина -[NOM] говорить -PRAES -[3SG.S] тот -NOM.2SG плохой -PROL пойти -PF -[3SG.S] -EXCL friend -GEN.3SG woman -[NOM] say -PRAES -[3SG.S] that -NOM.2SG bad -PROL go -PF -[3SG.S] -EXCL n -n.case-poss n -n.case v -v.tense -v.pn pr -n.case-poss adj -n.case v -v.tense -v.pn -cl Жена друга говорит: Она плохо сделала. 165.543 dva_chuma.035 Тəəсеӡə нəӈхəмəны конаˀа». Тəəсеӡə нəӈхəмəны конаˀа». Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁa». Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁa». Təəsʼəðə nəŋhəmənɨ konaɁa». təəsʼəðə nəŋhə -mənɨ kona -Ɂa совсем плохой -PROL пойти -PF .3SG.S totally bad -PROL go -PF .3SG.S təəsʼətə nəŋhə -mənu konɨ -Ɂə -∅ совсем плохой -PROL пойти -PF -[3SG.S] totally bad -PROL go -PF -[3SG.S] adv adj -n.case v -v.tense -v.pn Совсем плохо сделала». 167.545 dva_chuma.036 «Каӡиау, маа кунiˀиа мейӈы?» «Каӡиау, маа кунiˀиа мейӈы?» «Kaði͡au, maa kuniɁi͡a mejŋɨ?» «Kaði͡au, maa kuniɁi͡a mejŋɨ?» «Kaði͡au, maa kuniɁi͡a mejŋɨ?» kaði͡au maa kuniɁi͡a mej -ŋɨ Excl что как сделать -INTERR .3SG.S Excl what how do -INTERR .3SG.S kaði͡au maa kuniɁi͡a mej -ŋu -∅ Excl что как сделать -INTERR -[3SG.S] Excl what how do -INTERR -[3SG.S] interj pr pr v -v.mood -v.pn «Ой, а что она сделала?» (спрашивает муж) 169.848 dva_chuma.037 «Маа тəтi тəнə немыбтыˀыарə нюəˀкӱмтӱ хуаӡиˀə ибаху». «Маа тəтi тəнə немыбтыˀыарə нюəˀкӱмтӱ хуаӡиˀə ибаху». «Maa təti tənə nʼemɨbtɨɁɨ͡arə nʼüəɁkümtü hu͡aðiɁə ibahu». «Maa təti tənə nʼemɨbtɨɁɨ͡arə nʼüəɁkümtü hu͡aðiɁə ibahu». «Maa təti tənə nʼemɨbtɨɁɨ͡arə nʼüəɁkümtü hu͡aðiɁə ibahu». maa təti tənə nʼemɨ -btɨ -Ɂɨ͡a -rə nʼüə -Ɂkü -mtü hu͡aði -Ɂə i -bahu что тот .NOM ты жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.2SG ребенок -DIM -ACC.3SG сварить -PF .3SG.S быть -RENARR .3SG.S what that .NOM you.SG wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.2SG child -DIM -ACC.3SG boil -PF .3SG.S be -RENARR .3SG.S maa tə -∅ tənə nʼemɨ -btə -Ɂa -rə nʼüə -Ɂku -mtu hu͡ati -Ɂə -∅ ij -haŋhu -∅ что тот -[NOM] ты жена -SUPERLAT -AUGM -NOM.2SG ребенок -DIM -ACC.3SG сварить -PF -[3SG.S] быть -RENARR -[3SG.S] what that -[NOM] you.SG wife -SUPERLAT -AUGM -NOM.2SG child -DIM -ACC.3SG boil -PF -[3SG.S] be -RENARR -[3SG.S] pr pr -n.case pr n -adj.deriv -n.deriv -n.case-poss n -n.deriv -n.case-poss v -v.tense -v.pn v -v.mood -v.pn Вот твоя жена ребеночка, говорят, сварила». 175.111 dva_chuma.038 Оу — тəтi тахариаиˀ ӈамиай, туу битiӡəмты някəлиˀə, сəбӱˀəту. Оу — тəтi тахариаиˀ ӈамиай, туу битiӡəмты някəлиˀə, сəбӱˀəту. Ou — təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj, tuu bitiðəmtɨ nʼakəlʼiɁə, səbüɁətu. Ou — təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj, tuu bitiðəmtɨ nʼakəlʼiɁə, səbüɁətu. Ou — təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj, tuu bitiðəmtɨ nʼakəlʼiɁə, səbüɁətu. ou — təti tahari͡aiɁ ŋami͡aj tuu biti -ðə -mtɨ nʼakəlʼi -Ɂə səbü -Ɂə -tu Excl — тот .NOM теперь другой .NOM огонь .GEN стрела -DEST -ACC.3SG взять -PF .3SG.S зарядить -PF -3SG.O Excl — that .NOM now other .NOM fire .GEN arrow -DEST -ACC.3SG take -PF .3SG.S charge -PF -3SG.O ou — tə -∅ tahari͡aiɁ ŋami͡aj -∅ tuj - bitiɁ -tə -mtu nʼakələ -Ɂə -∅ səbə -Ɂə -tu Excl — тот -[NOM] теперь другой -[NOM] огонь -[GEN] стрела -DEST -ACC.3SG взять -PF -[3SG.S] зарядить -PF -3SG.O Excl — that -[NOM] now other -[NOM] fire -[GEN] arrow -DEST -ACC.3SG take -PF -[3SG.S] charge -PF -3SG.O interj n/a pr -n.case adv adj -n.case n -n.case n -n.affix -n.case-poss v -v.tense -v.pn v -v.tense -v.pn Оу, другой взял ружье, зарядил. 182.864 dva_chuma.039 Матə чииди тахариаиˀ инiˀиаˀкумту бəндiˀиа нимилиˀə. Матə чииди тахариаиˀ инiˀиаˀкумту бəндiˀиа нимилиˀə. Matə tʼiidʼi tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu bəndiɁi͡a nʼimilʼiɁə. Matə tʼiidʼi tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu bəndiɁi͡a nʼimilʼiɁə. Matə tʼiidʼi tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu bəndiɁi͡a nʼimilʼiɁə. ma -tə tʼii -dʼi tahari͡aiɁ iniɁi͡a -Ɂku -mtu bəndi -Ɂi͡a nʼimilʼi -Ɂə чум -LAT войти -INF теперь жена -DIM -ACC.3SG снаружи -LATPRON тащить -PF .3SG.S tent -LAT come.in -INF now wife -DIM -ACC.3SG outside -LATPRON pull -PF .3SG.S maɁ -ntə tʼii -sa tahari͡aiɁ iniɁi͡a -Ɂku -mtu bənti -Ɂa nʼimilʼə -Ɂə -∅ чум -LAT войти -INF теперь жена -DIM -ACC.3SG снаружи -LATPRON тащить -PF -[3SG.S] tent -LAT come.in -INF now wife -DIM -ACC.3SG outside -LATPRON pull -PF -[3SG.S] n -n.case v -v.inf adv n -n.deriv -n.case-poss pp -pr.case v -v.tense -v.pn Войдя в чум, потащил свою жену на улицу. 187.031 dva_chuma.040 Бəндi нимилиˀəӡы, тəндə тахариаиˀ инiˀиаˀкумту диӡаˀа. Бəндi нимилиˀəӡы, тəндə тахариаиˀ инiˀиаˀкумту диӡаˀа. Bəndi nʼimilʼiɁəðɨ, təndə tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu dʼiðaɁa. Bəndi nʼimilʼiɁəðɨ, təndə tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu dʼiðaɁa. Bəndi nʼimilʼiɁəðɨ, təndə tahari͡aiɁ iniɁi͡aɁkumtu dʼiðaɁa. bəndi nʼimilʼi -Ɂə -ðɨ təndə tahari͡aiɁ iniɁi͡a -Ɂku -mtu dʼiða -Ɂa снаружи .LATADV тащить -PF -3SG.O тот .LATADV теперь жена -DIM -ACC.3SG выстрелить -PF .3SG.S outside .LATADV pull -PF -3SG.O that .LATADV now wife -DIM -ACC.3SG shoot -PF .3SG.S bənti - nʼimilʼə -Ɂə -tu tə - tahari͡aiɁ iniɁi͡a -Ɂku -mtu dʼitu -Ɂə -∅ снаружи -[LATADV] тащить -PF -3SG.O тот -[LATADV] теперь жена -DIM -ACC.3SG выстрелить -PF -[3SG.S] outside -[LATADV] pull -PF -3SG.O that -[LATADV] now wife -DIM -ACC.3SG shoot -PF -[3SG.S] pp -adv.case v -v.tense -v.pn pr -adv.case adv n -n.deriv -n.case-poss v -v.tense -v.pn На улицу вытащил и там он ее застрелил. СМ: инiˀиаˀкумты 191.743 dva_chuma.041 Бəлта. Бəлта. Bəlta. Bəlta. Bəlta. bəlta все all bəlta все all n Всё. 194.430 dva_chuma.042 Тəтiрə ə, тəтiрə исюӡə ибаху сюəбтiаˀкуˀ ӈанаˀсануˀ нилымыəдеə, хӱньсерəəны хонi хӱə ихӱˀə. Тəтiрə исюə ибаху сюəбтiаˀкуˀ ӈанаˀсануˀ нилымыəдеə, хӱньсерəəны хонi хӱə ихӱˀə. Tətirə isʼüə ibahu sʼüəbti͡aɁkuɁ ŋanaɁsanuɁ nʼilɨmɨədʼəə, hünʼsʼərəənɨ honi hüə ihüɁə. Tətirə isʼüə ibahu sʼüəbti͡aɁkuɁ ŋanaɁsanuɁ nʼilɨmɨədʼəə, hünʼsʼərəənɨ honi hüə ihüɁə. Tətirə isʼüə ibahu sʼüəbti͡aɁkuɁ ŋanaɁsanuɁ nʼilɨmɨədʼəə, təti -rə i -sʼüə i -bahu sʼüəbti͡a -Ɂku -Ɂ ŋanaɁsan -uɁ nʼilɨ -mɨə -dʼəə тот -NOM.2SG быть -PRAET .3SG.S быть -RENARR .3SG.S действительный -DIM -GEN.PL человек -GEN.PL жить -VNPF -ANT .NOM that -NOM.2SG be -PRAET .3SG.S be -RENARR .3SG.S real -DIM -GEN.PL man -GEN.PL live -VNPF -ANT .NOM tə -rə ij -suə -∅ ij -haŋhu -∅ sʼüəbti͡a -Ɂku -Ɂ ŋanaɁsa -Ɂ nʼilɨ -Ɂmuə -dʼəə -∅ тот -NOM.2SG быть -PRAET -[3SG.S] быть -RENARR -[3SG.S] действительный -DIM -GEN.PL человек -GEN.PL жить -VNPF -ANT -[NOM] that -NOM.2SG be -PRAET -[3SG.S] be -RENARR -[3SG.S] real -DIM -GEN.PL man -GEN.PL live -VNPF -ANT -[NOM] pr -n.case-poss v -v.tense -v.pn v -v.mood -v.pn adj -n.deriv -n.case n -n.case v -v.nmnz -cl -n.case hünʼsʼərəənɨ honi hüə ihüɁə. hünʼsʼə -rəə -nɨ honi hüə i -hüɁə древний -D4 -LOCADV голод .NOM год .NOM быть -VNTEMP2 ancient -D4 -LOCADV hunger .NOM year .NOM be -VNTEMP2 hünʼsʼə -rəə -nu honi -∅ hüə -∅ ij -hüɁə древний -D4 -LOCADV голод -[NOM] год -[NOM] быть -VNTEMP2 ancient -D4 -LOCADV hunger -[NOM] year -[NOM] be -VNTEMP2 adj -deriv -adv.case n -n.case n -n.case v -v.nmnz Это, говорят, была правда из жизни людей, когда голодный год был. В записи оговорка: исюӡə вместо исюə.